قیزتامام
چوجوقلوق
دونیاسی فرقلی اولور. آدام ائله بیلیر کی، حیات ابدیدیر. زامان کئچدیکجه چوجوق
اؤلوم، آیریلیق قاوراملاری ایله تانیش اولور. یاش اوستونه یاش گلدیکجه بو دونیانین
اولایلاری، اولموشلاری و اولاجاقلاری ایله تانیش اولما سورجی باشلاییر. چوجوقلوقدا
سئوگی آنلاییشی دا فرقلی اولور. چوجوغو سئودیگی بیرینه باغلایان ائتکنلر گنجلیک
دؤنمینده اولدوغونا بنزه مز. چوجوقلوق دؤنمینده کی سئوگی و یا دوستلوق ایلیشکیلری
چوجوغون تربییه سینه چوخ تاثیر گؤستریر. حتّی بزن یاشلانمیش اولان چوجوغون رؤیالاریندان
آیریلمیر بو ایلک محبتین ماجرالاری. تئز-تئز یوخوما گیرن بو ماجرالاردان بیرینی یازماق
ایسته ییرم. هر دفعه ده رؤیالاریما گیردیگینده
گؤز یاشلاری ایچینده اویاندیغیم بیر حادیثه ، بیلینجالتیما یئرلشمیش اولان بیر
اولای.
***
کندیمیز حددیندن آرتیق یوخسول ایدی. بعضی عاییلهلرین هئچ بیر قاریش
دا تارلالاری یوخ ایدی. ایندی دوشونورم کی، اونلار نئجه تمین ائدیرمیشلر حیاتلارینی؟
یالنیز بونو خاطیرلاییرام کی، کندین جاوانلاری دسته-دسته بؤیوک شهرلره فهله لیگه
گئدردیلر. بیر ده بو یوخسوللارین قاپیسیندا بیر نئچه مال-داعوار اولاردی. کندین
اوغلانلاری فهله لیگه گئتدیکلری اوچون مال-داعوار ایشینه ده قادینلار، قیزلار
باخاردی. بو اوزدن ده کندین اؤروشلرینده چوخلو چوبان قیزلارا راست گلمک مومکون ایدی.
بو چوبان قیزلارین چوخلاری نین آیاقلاری یالین اولاردی. آیاققابی آلماغا پول
اولمازدی. حتّی قادینلار پولون نه اولدوغونو بیلمزدیلر. بیزیم بیر آزجیق تارلامیز
وار ایدی. حیاتیمیز بورادان تمین اولوردو. بزن ده کندین قیزلاری تارلالاری اولان
آداملارین زمیلرینی بیچیر، نوخودلارینی، بزه رکلرینی یولوب، قارشیلیق اولاراق مثلن
بیر دریز بوغدا و یا بیر قوجاق نوخود و بزه رک آلیردیلار. بو حادیثه نین باش وئردیگی
زاماندا من بیرینجی ایبتیدای سینیفی بیتیرمیشدیم. یای تتیلینده یا اؤروشلرده قویونلاریمیز،
ماللاریمیزی اوتاراردیم، یا دا تارلادا چالیشان عاییلهمه یاردیم ائدردیم. ندنینی بیلمیرم،
آنجاق ائویمیزده آیریجا بیر حؤرمتیم وار ایدی. یازیب-اوخوماغی یئنیجه اؤیرنمیشدیم.
من ده کندین دیگر چوجوقلاری کیمی تارلالاردا اوستوموزده هئچ پالتار اولمادان چالیشاردیق.
وار اولان یاماخلی پالتارلاریمیزی درس باشلارکن مکتب اوچون ساخلاردیق. قیزمار گونشین
آلتیندا اینجه دریلریمیز یاناردی. کاسیب اولدوغوموزون فرقینده دئییلدیک. چونکو
گؤزوموزو آچدیغیمیزدا بئله گؤرموشدوک و حیاتین دا آنجاق بوندان عیبارت اولدوغونو
سانیردیق.
فرقینده
اولمادیغیم بو بدبخت حیات ایچینده منیم حیاتیما معنا وئرن بیر حادیثه وار ایدی. قونشوموز قیزی قیزتامامی سئویردیم. قیزتامام
گیلین ائوی بیزیم ائوه یاپیشیق ایدی. قیزتاماملا دقیق اولاراق بیلمیرم نه زامان
تانیش اولموشدوم. اونون قوجاغیندا اؤزومو چوخ راحات هیسس ائدیردیم. قیزتامام منی
باغرینا باسیب اؤپدویونده روحوم بؤیویوردو اونون قوجاغیندا. قیزتامام، یئنه ده سنی
رؤیالاریمدا گؤردویومده عئینی دویغولاری یاشاییرام، سئویرم سنی.
آلتی، یا
دا یئددی یاشیم وار ایدی. آخشام چاغی تارلادان یورغون-آرغین ائوه دؤندویومده آنام
منی یاتیرا بیلمزدی. سونرا دیوارین باشیندان: “قیزتامام، سن آللاه گل بو
اوشاغی یاتیر”-دئیه قیزتاماما سسلنردی. قیزتامام گلمه سه یدی، یاتمازدیم، یاتا بیلمزدیم.
قیزتامام منی هر گئجه باغرینا باساردی. ایری و تر قوخویان ممه لری نین آراسینا قویاردیم
باشیمی. قولاغیما گؤزل سؤزلر پیچیلداردی. سونرا دا نه زامان یاتدیغیمین فرقینده
اولمازدیم، راحات و درین یوخویا دالاردیم. قیزتامام منه “من سنه اره گئده جگم،
سندن باشقا کیمسیله ائولنمرم”- دئیردی. قیزتامامین بو سؤزلرینه سئوینردیم. کندده
هر دفعه توی اولدوغوندا “من ده قیزتاماملا
ائولنه جگم”- دئیردیم. اصلینده ایسه تویدا نه لر اولور، ندن ائوله نیلیرین بیلینجینده
دئییلدیم. منیم اوچون ائولیلیگین آنلامی او ایدی کی، قیزتامام اولماسا یوخوم گلمز، یاشایا بیلمرم. قیزتامام، حتّی آتا-آنامدان دا داها
سئویملی اولموشدو. بزن منی قوجاغینا آلیب دیلی ایله بدنیمین هر طرفینی قیدیخلاییردی.
اونون بو داورانیشلاری منه لذت وئریردی. بیر دفعه
ده دودوشومو آغزینا آلیب اوینادیردی. من ده اؤزومو ساخلایا بیلمه ییب آغزینا ایشمیشدیم. سئوینمیشدی قیزتامام. آغزینداکی ایسمگیمی
بوشالدیب گوله-گوله منی اؤپمه یه داعوام ائتمیشدی. دوداقلاری آغزیما توخوندوغوندا
اؤز ایشمگیمین قوخوسو بورنوما دولموشدو. کندده چیممک اوچون ایمکان یوخ ایدی. اینسانلار
ایکی آیدا، اوچ آیدا بیر یول چیمیردیلر. آنجاق یایدا دره ده کی گؤلده هر هفته چیممک
مومکون ایدی. قیزتامام دا گئدیب دره ده چیمردی. داها سونرا آنلادیم کی، تکباشینا
دره ده چیمکدن قورخدوغو اوچون منی ده اؤزو ایله آپاریرمیش. لذت آلیردیم اونونلا بیر
یئرده اولماقدان. قیزتامام تام سویونوب بالاجا گؤلده چیمیردی. منی ده سویا باتیریب
چیخاریردی. او زامان قیزتامامین بودلاری نین آراسیندا بوللوجا قارا توکلر
اولدوغونو گؤردوم. قاسیغی نین اوستونده اولان توکلر منیم باشیمین توکوندن چوخ ایدی.
قیزتاماما “ندن قاسیغی نین اوستونده بو قدر توک وار؟”- دئیه سوردوغومدا “اونو قیرخماق
اوچون لئزوا لازیمدیر. لئزوا یوخوموزدور. هاردان آلیم؟”- دئمیشدی. من ده “ایسترسن
بؤیوک قارداشیمین اوز قیرخانینی گیزلینجه گتیریم وئریم سنه”- دئمیشدیم. قیزتامام
اوزومه باخیب گولموشدو. قیزتامام اوچون هر بیر فداکارلیق ائتمه یه حاضیر ایدیم.
حتّی بونا گؤره قارداشیم منی دؤیسیدی ده. بو ایشی قیزتامام اوچون ائتدیم. داها
سونرا بیر یئرده چیممه یه گئتدیگیمیزده قیزتامامین قاسیغی نین اوستونده توک گؤرمه
دیم.
یایین قیزمار چاغی ایدی. قیزتامام کندیمیزه بیتیشیک بیزیم تارلادا
نوخود یولوردو، من ده قوزولاری اوتاریردیم. بیردن قیزتامام “دئیه سن کندین موعلیمی
گلیر” دئدی. دوغرودان دا کندین موعلیمی سینیفده قالمیش چوجوقلاردان یئنیدن ایمتاحان
آلماق اوچون گلیردی. بیلیردیم کی، موعلیم منی چوخ ایسته ییر و منی گؤرسه گلیب حالیمی
سوراجاق. آنجاق منیم اَینیمده هئچ بیر پالتار یوخ ایدی. کسیلمه میش دودوشوملا قوزو
اوتاریردیم. تارلامیزین یانیندا قوشقونماز آدیندا بیر تیکانلیق یئر وار ایدی. بورایا
اونا گؤره قوشقونماز دئییردیلر کی، چوخ سرت تیکانلاری وار ایدی، حتّی قوشلار دا
اورایا سرت تیکانلار اوزوندن قونا بیلمزدی. موعلیم منی لوت گؤرمه سین دئیه، قاچیب
اؤزومو قوشقونماز یئره سوخدوم. تیکان هر طرفیمی بودامیشدی. هر طرفیمدن قان آخیردی.
دودوشومدان بئله، قان آخیردی. موعلیمین کئچیب گئتدیگینی قیزتامام منه بیلدیردیکدن سونرا قوشقونمازلیقدان چیخدیم.
قیزتامامین گؤزلری دولموشدو. آخیر اؤزونو ساخلایا بیلمه ییب هؤنکور-هؤنکور آغلادی.
سونرا دا بدنیمه باتمیش تیکانلاری چیخاریردی. دیلی ایله قان آخان یئرلری یالاییردی.
ایلک دفعه حیاتیمدا چکدیگیم ان آجی ایشکنجه
بو اولموشدو. ایلک دفعه اولاراق بئینیمه سیزمیشدی
کی، دئیه سن حیاتیمیزدا بؤیوک بیر عکسیکلیک وار. بو عکسیکلیگین آدی یوخسوللوق و
ظولم ایدی. قوشقونمازداکی آجیلاریم آرا-سیرا یوخوما گیریر. آنجاق قیزتامامین سئوگیسی
حسابینا تئز اونوتموشدوم او زامان بو آغریلاری.
بئلجه قیزتامام
منیم هر شئییم اولموشدو. گئجه لر اونون قوینونا سیخیلیب یاتیردیم. گوندوزلر ده
آرخایینجا اؤروشلرده قوزولاری اوتاریردیم، چونکو بیلیردیم قیزتامامین سِحریکار
قوجاغی آخشام منی گؤزله ییر.
بیر گون
ائوه گلدیگیمده گؤرودوم هم بیزیم، هم ده قیزتامام گیلین قاپیسیندا 10-15 آت وار.
آنامدان “بو آتلار کیمیندیر؟” دئیه سوردوم. آنام چوخ احتیاطلا منه باخاراق “قیزتامامین
تویودور، گلین کؤچور”- دئدی. ائله بیل دونیام داغیلدی. من گئرچکدن قیزتامامین منه دئدیکلرینه
اینانمیشدیم. عؤمرومون سونونا قدر قیزتاماملا بیر یئرده یاشایاجاغیمی سانیردیم.
آناما “آما او، منه اره گئده جگینی دئمیشدی”- دئدیم. آنام منی باغرینا باسیب “سن
ده بؤیودویونده باشقاسی ایله ائونرسن گؤزوم قوربان”- دئدی. آنامین قوجاغیندا
هؤنکور-هؤنکور آغلاماغا باشلادیم. “من باشقاسینی ایستمیرم، قیزتامامی ایسته ییرم”-دئییردیم.
حَیطدن
گومبولتو سسی گلدی. قاچدیم گؤردوم قیزتامامین باشینا دوواق آتمیشلار آتا میندیریرلر.
دوواغین آلتیندان قیزتامامین آغلادیغینی گؤردوم. “یقین منیم اوچون آغلاییر”- دئیه
دوشوندوم. من ده باشلادیم آغلاماغا و چیغیریب “قیزتامام، بس سن منه دئمیشدین منیمله
ائولنه جکسن، منی بوراخیب هارا گئدیرسن، من سنسیز نئجه یاشایاجاغام؟”- دئدیم. تویداکی
آداملارن هامیسی دؤنوب منه باخیردی. هامی دا منیم چیلپاق بدنیمه باخیردی. قیزتامام
آتین اوستوندن دؤنوب منه باخدی و اللری ایله یاش آخان گؤزلرینی قاپادی. یالوارماغا
باشلادیم. “خواهیش ائدیرم گئتمه، قوربان اولوم گئتمه، قیزتامام گئتمه!”- دئدیم
آغلایاراق. آتلیلار قیزتامامی آپاردیلار. گئدیب تؤیله میزده کی آتی چیخاریب مینه
رک قیزتامامین آرخاسینجا چاپماغا باشلادیم. قاباغیما چیخان کندلیلریمیزدن آغلایاراق
یاردیم ایسته ییردیم. “بلکه سیزین گوجونوز چاتار، قویمایین
قیزتامامی آپارسینلار”- دئییردیم. آداملار گولومسه ییب کئچیردیلر. آتیمی تارلادا
دریاز چالان آتامین یانینا چاپدیم. “آتا، قیزتامامی آپاریرلار، کؤمک ائله آتا!”
دئدیم. آتام “بالا، قوی آپارسینلار ده”- دئدی. آتام دا منی آنلامادی. آرتیق قیزتامامی آپاران آتلیلار
اوزاقلاشماق، گؤزدن ایتمک اوزره ایدی. آتلیلارین آرخاسینجا چاپیب سون دفعه اولاراق قیزتامامی گؤرمک ایسته دیم. آتلیلارا
چاتمیشدیم. “قیزتامام، بس سن دئمیشدین منه اره گئده جکسن”- دئدیم. قیزتامامین
گؤزلریندن یاش آخیردی.
آتلیلارین ایچیندن بیر یاشلی کیشی چیخیب منه “آیه، قودوخ، سن گئت گؤتووه بیر
شالوار تاپ سونرا ائولنمک فیکرینه دوش!”- دئدی. بو سؤز منه چوخ تاثیر ائله دی.
دؤنوب اؤزومه باخدیم. گئرچکدن اَینیمده هئچ بیر شئی یوخ ایدی. قیزتامامی آپاران
کاروان آرتیق گؤزلردن ایتمیشدی. یالنیز، تک-تنها قالمیشدیم.
سئودیگیم
قوزولاریمی قوجاقلاییب آغلاییردیم. قیزتامامین زومزومه ائتدیگی ماهنیلاری پیچیلداییردیم.
قیزتامامین چیمدیگی گؤله اوغراییب اونون گؤلده کی حرکتلرینی خاطیرلاییردیم.
***
ایللر کئچدی.
ائشیتدیم کی، قیزتامام گیل موغانشهره کؤچموشلر. چوخ قورخونج بیر خبر ده ائشیتدیم.
دویدوم کی، قیزتامام عاییلهده کی آنلاشیلمازلیق اوزوندن اؤزونو آتیب یانار تندیره.
اؤلمه میش، آنجاق ال-آیاغی بیر یئره ییغیلیب، انگ اتی بیر-بیرینه کئچمیش و دانیشا
بیلمیر. اری ده قیزتامامی بوشامیش، ایندی قارداشی گیلده قالیر. بو خبر منی چوخ
اوزموشدو. تبریزده تیبب اونیوئرسیته سینده اوخویوردوم. بیر گون موغانا گئدیب قیزتامامی
گؤرمک ایسته دیم. موغاندا بیر چوخ قوهوملاریمیز وار ایدی. قوهوملاریمیز دا منه چوخ
حؤرمت ائدیردیلر. گئتدیم
موغانا. هر گون بیر قوهوم منی قوناق چاغیریردی. چوخلاری دا اؤز کندیمیزدن بورایا
کؤچموشدولر. گؤروردوم کی، کندده منیمله اوینایان قیزلارین چوخو اره گئتمه لی
اولموشلار آرتیق.
بیر آخشام
دا اؤزوم قیزتامامین قارداشی گیله گئتدیم. قیزتامامین دا قارداشلاری موغانا
کؤچموشدولر. اؤزومو تانیتدیم. فیلان کسین اوغلویام. چوخ حؤرمت ائدیب ائوه دعوت
ائتدیلر. قیزتامامی گؤردوم. منیم ایلک محبتیم بیر ات ییغینی کیمی بیر کونجده
اوتورموشدو. چتین تانینیردی. گؤزللیگیندن بیر اثر قالمامیش، چوخ چیرکین اولموشدو.
اوزونه آدام باخاندا یانیقلارین یئریندن قورخوردو. دانیشا بیلمه سه ده، ائشیده بیلیردی. “سالام قیزتامام، منی تانیدینمی؟”
دئیه سوردوم. باشی ایله ایشارت ائده رک “یوخ، تانیمادیم”- دئدی. اؤزومو تانیتدیقدان
سونرا گؤزلریندن یاش آخماغا باشلادی. یوکسک سسله آغلایا بیلمیردی. آنجاق گؤزلری نین
یاشی دورمادان آخیردی. قیزتامامین بوینونو قوجاقلادیم. من ده آغلاییردیم. “قیزتامام،
برابر چیمدیگیمیز گؤله بیر چوخ شئیر یازمیشام. من سنی هئچ بیر زامان اونوتمادیم. سنی سئویرم
قیزتامام. خاطیرلاییرسانمی قوشقونماز تیکانلیغی نین تیکانلارینی سن منیم بدنیمدن چیخاردین.
سنی سئویرم قیزتامام. من بو دوزنه ساواش آچمیشام. هر آن منی توتوب زیندانا آتا بیلرلر.
بو دوزه نی داغداجاغام قیزتامام. منیم دوستوم، منیم قیزتامامیم”- دئدیم. قیزتامامین
حرکتسیز ووجودونا ساریلمیشدیم. ائوده اولان هر کس آغلاییردی. منیم ایلک محبتیم محو
اولموشدو.
ایییمی گون
موغاندا قالدیم. بیر گئجه امیم گیلده ایدیم. زنگ ائتدیلر کی، قیزتامام اؤلموش، گلین
جنازه مراسیمینه. یاس یئرینه گئتدیک. بعضی آداملار پیچیلداییردی کی، قیزتامام
راحات اولدو، ائله یاشاماقدانسا اؤلوم یاخشیدیر. قادینلار پرده چکمیشدیلر و قیزتامامین
بدنینی یویوب کفنله ییردیلر. قیزتامامی تابوتا قویدولار. من تابوتون اؤنوندن یاپیشدیم.
مزارلیقدا ایکی نفر قاییشیمیزی چیخاریب
جنازه یه باغلادیق. قیزتامامین جنازه سینی قبیره ساللادیق. قاییشیمی قیزتامامین
بئلیندن آچارکن “الویدا قیزتامام، سنی اونوتمایاجاغام”- دئدیم.
صاباحیسی
کندیمیزه یولا دوشدوم. قیزتاماملا اولان خاطیره لریمیزین او موقدس یئرلرینی گؤرمک
اوچون کندیمیزه گئتدیم
***
قیزتامام
تئز-تئز یوخوما گیریر. بزن اودون ایچینده یاناراق منی ایمدادا چاغیریر. یوخودان اویانیرام
و ...
10.11.2007
